Periodontoloji Kliniği – bursa ağız ve diş sağlığı
Diş Hekimlerine Sıkça Sorulan Sorular
1 Kasım 2016Sağlıklı bir diş eti nasıl olmalıdır ?
Sağlıklı bir diş eti, çoğunlukla açık pembe renkli, sert kıvamlı mat yüzeyi portakal kabuğu görünümlü ve bıçak sırtı gibi sonlanan özelliklere sahiptir.
Hastalık nasıl teşhis edilir ?
Hastalık diş hekimi tarafından yapılan klinik ve radyografik muayene ile teşhis edilir.
Dişeti hastalıkları nelerdir ?
Dişeti hastalıkları basit bir dişeti iltihabından (gingivitis), dişlerin köklerini saran çene kemiklerinin eridiği ve dişlerin kaybedildiği şiddetli enfeksiyonlara (periodontitis) kadar geniş bir alanı kapsar.
Hastalığın Ağız İçi Belirtileri Nelerdir ?
Periodontal Hastalığın Ağız İçi Belirtileri Nerlerdir ?
• Dişetleri fırçalarken veya spontan bir şekilde kanar,
• Sağlıklı uçuk pembe renk kırmızı hatta mor’a doğru renk değiştirir,
• Dişetleri şişer,
• Ağız kokusu oluşur,
• Dişler arasına gıda sıkışma hissi olur,
• Diş taşı birikiminde artma oluşur,
• Dişetlerinde kaşınma,
• Dişetlerinde çekilme görülür,
• Hastalığın ilerleyen evrelerinde dişlerin köklerini saran çene kemiği eridiği için dişlerin arası açılır, boyları uzar ve dişler sallanmaya başlar.
Periodontal Hastalık Sebepleri
Hastalığın birinci sebebi, yediğimiz besinlerin etkili fırçalama yapılmaması sonucu dişlerin yüzeyleri ve aralarında birikmesiyle oluşan mikrobiyal dental plaktır. Bu plak içerisinde birçok çeşit ve sayıda mikroorganizmalar barınmaktadır.Bu mikroorganizmaların ürettikleri zararlı maddeler dişeti hastalığına sebep olmaktadır.
Mikrobiyal dental plak başlangıçta yumuşaktır, diş fırçası ve diş ipi kullanımıyla rahatlıkla dişler üzerinde uzaklaştırılabilir. Ancak plak düzgün temizlenemediği takdirde tükrük ile birleşerek sertleşir ve diştaşı oluşur. Diştaşının yüzeyi pürüzlü olduğu için plak birikimini kolaylaştırır, temizlenmesini zorlaştırır.Bu nedenle düzenli aralıklarla diştaşları temizlenmelidir ve diştaşı oluşumuna müsaade etmeden plak yumuşak iken düzgün fırça ve ip kullanımıyla ağızdan uzaklaştırılmalıdır.
Mikrobiyal dental plak, hastalığın birinci sebebi olmasına rağmen, dişeti hastalığı multifaktöriyel bir rahatsızlıktır. Sistemik, Çevresel ve Ailesel faktörler hastalığın seyirinde risk faktörü olarak rol oynamaktadırlar.
Sistemik Hastalıklar ve Etkileri
Diş eti hastalıkları, kalp ve akciğer hastalıkları, diyabet ve erken/düşük doğum ağırlıklı bebek doğumlarında risk faktörü olarak rol oynamaktadır.
Kalp hastalıkları ve diş eti hastalıklarının gelişim mekanizmaları yapılan araştırmalara göre, benzer özellikler taşımaktadır. Her ikisi de ileri yaşlarda, erkeklerde, sigara içen, yüksek tansiyona sahip, stresli bireylerde ortaya çıkmaktadır. Araştırmalar göstermektedir ki ağız enfeksiyonuna sahip bireyler, enfeksiyonun görülmediği bireylere nazaran %30 daha fazla kalp krizine yakalanmaktadır.
Diş eti hastalığına neden olan mikroorganizmalar ve salgıladıkları zararlı maddeler, diyabette önemli rol oynarlar. Kontrol altında olmayan diyabet hastalarında aynı ağız hijyen seviyesine sahip kontrollü diyabet hastalarına göre daha fazla diş eti hastalığı geliştiği bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır.</p>
Diş eti hastalığının gelişiminde etkili olan mikroorganizmaların solunması veya bu mikroorganizmaların solunum yollarında toplanması akciğer hastalıklarının gelişmesine yol açar.
Aynı şekilde diş eti hastalığının gelişiminde rol alan mikroorganizmalar hamile bayanlarda fetus için erken doğum riski ve düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirme riski oluşturmaktadır.
Diş eti hastalıkları ile ilaç kullanımı arasındaki ilişki nasıldır ?
Epilepsi tedavisinde, hipertansiyon tedavisinde ve organ naklinden sonra immun sistemi baskılamak için kullanılan bazı ilaçlar dişetlerinde büyüme ile sonuçlanmaktadır.
Periodontal Hastalığın Önlenmesi
Hastalığın tedavisi dişlerin etrafını çevreleyen yumuşak (diş eti) ve sert dokuların (kemik) ve bu dokulara ait yıkımların düzeltilmesini amaçlar. Tedavinin birinci aşamasında halk arasında diş taşı temizliği denilen, hastalığın etkeni olan mikrobiyal dental plağın ve diş taşlarının uzaklaştırılması ve ağız hijyen eğitiminin (düzenli fırça kullanımı, ip/arayüz fırça kullanımı) verilmesi sağlanır. Başlangıç periodontal tedavi denilen bu yöntem basit diş eti iltihaplarında, tek başına tedavi yöntemi olabildiği gibi, hastalığın ilerlemiş evrelerinde periodontal operasyona hazırlık amacıyla kullanılır.
Periodontal operasyon; hastalığın şiddetine ve tipine göre farklılık göstermektedir.Hastalığın sadece diş eti ile sınırlı olduğu vakıalarda diş eti cebini elimine etmek amaç olurken çene kemiğinin de etkilendiği vakıalarda cep eliminasyonuna ilave kemiği de tedavi etmek amaçlanır, kemik düzeltilir ve gerekli durumlarda kemik tozu, membran gibi biyomateryaller kullanılır.
Operasyon lokal anestezi ile başlar ve diş etlerinin kaldırılmasıyla devam eder, diş etleri kaldırıldıktan sonra iltihabi dokular temizlenir, kemik düzeltilir, kemik tozu uygulanır ve dikiş atılır ve doku iyileşmeye bırakılır. Dikişler tedavinin farklılığına göre 7- 14 gün içinde alınır. İlk 2 yıl yılda 4 kez sonra ki yıllarda yılda 2 kez hasta kontrole çağrılır. Gerekli görüldüğü takdirde hekim kontrol sayısını arttırmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Diş taşı temizliğini ne sıklıkta yaptırmak gerekir ?
Eğer; çok iyi ağız bakımı yapılırsa diş taşı temizliği yapılmasına gerek kalmaz. Ancak yılda en az 2 kez her 6 ayda bir düzenli olarak diş hekimine gitmekte yarar vardır. Bu kontroller esnasında gerekli görülürse diş taşı temizliği yapılabilir.
Diş eti operasyonu veya Flap operasyonu (Açık küretaj) sonrasında neler olabilir ?
İlk gün kanama, ağrı ve operasyon bölgesinde şişme görülebilir. İlk 3-4 haftalık dönemde diş hassasiyeti ortaya çıkabilir. İlaç, buz tedavisi ve çok iyi bir ağız bakımı ile operasyon sonrası dönemin rahat bir şekilde sonlandırılması amaçlanır.
Diş eti gülümsemesi (Gummy smile) nedir ?
Gülümseme; esnasında diş etleri dudaklar ile uyumlu bir şekilde az miktarda görülür. Dişetlerinin çok fazla göründüğü durumlar dişeti gülümsemesi olarak adlandırılır.
Dişeti gülümsemesinin (Gummy smile) tedavisi var mıdır ?
Evet, vardır. Kozmetik dişeti düzenlemesi işlemi ile diş etinin fazla göründüğü bölümler ortadan kaldırılır. Dişetlerine yeni bir şekil verilir. Böylece diş ve dişetlerinin dengeli bir şekilde gözüktüğü daha güzel bir gülümsemeye sahip olunabilir.
Diş eti hastalıkları tedavi sonrasında tekrarlar mı ?
Evet; tekrarlayabilir. Eğer, kötü ağız bakımı ile kontrolsüz uzun zamanlar geçirilirse periodontal hastalık tekrarlar. Periodontal tedavi sonrasında ağız bakımının iyi olması çok önemlidir. Ayrıca düzenli kontrollerin aksatılmaması gerekmektedir. Çok iyi ağız bakımı ve aksatılmayan düzenli kontroller sonrasında ise dişeti hastalığı tekrarlamaz. </p>
Dişeti hastalığının tekrarlamaması için ne yapılması gerekir ?
Ağız bakımı çok iyi olmalıdır. Dişler düzenli ve etkili bir şekilde fırçalanmalıdır. Diş fırçalamanın yanısıra dişipi, ara yüz temizleyici fırçalar veya ağız duşu ile yapılacak ara yüz temizliği de çok önemlidir. Ayrıca genellikle 3-6 ay aralıklarla yapılan düzenli kontrollerin aksatılmaması gerekir.
Diş fırçası ne zaman değiştirilmelidir ?
Genelde 3-4 ay kullanılabilir. Diş fırçasının bozulduğunu kıl demetlerinin birbirinden ayrılmasından, dağılmasından ve eğilmesinden anlayabilirsiniz. Sert kıllı fırçalar dişlerinize zarar verebilir. Çocuklar ise henüz doğru fırçalamayı tam olarak uygulayamadıklarından daha çabuk fırça eskitirler.
Uygun bir teknik kullanılmazsa dişler zarar görür mü ?
Evet… Dişler çok sert bir tabaka olan mine ile kaplı olmasına rağmen sadece yanlış bir teknikle uygulayacağınız bir fırçadan bile büyük zarar görebilir. Hem dişin üst kısmında, hem de kökü kaplayan tabakada aşınmalara, diş etlerinde de çekilmelere yol açabilir. Bu durumda dişler çürüğe daha yatkın hale gelir. Dişleri aşındıracak kadar büyük bir kuvvetle diş fırçalamaktan kaçınılmalı ve yumuşak hareketlerle fırça oynatılmalıdır.
Implantlar için garanti verilebilir mi ?
Yapılan bilimsel çalışmalarda implant başarısının %90-100 arasında değiştiği gösterilmiştir. Ancak her tür tıbbi müdahalede olduğu gibi implantlar için de garanti vermek mümkün değildir.
Operasyondan Sonra Neler Yiyebilirim ?
Yumuşak besinler ve sıvı gıdalarla beslenmeniz gerekebilir. Bu konuda gerekli uyarılar diş hekiminiz yapacaktır.
Sadece Diş Fırçalamak Yeterli midir ?
Doğru bir teknik, fırça, macun ile yapılan ve olması gerektiği gibi 2–3 dakika süren bir fırçalamada bile dişlerinizin birbiriyle kontakta olduğu yüzeyler tam olarak temizlenemez. Çoğu zaman çürüklerin başlangıç noktası da bu ulaşılması zor, kapalı alanlardır. Sağlıklı bir temizleme için mutlaka fırçalamadan sonra (en az günde 1 kere) diş ipi ve/veya arafırça kullanması gerekir. Her öğün sonrasında diş ipini dişlerinizin arasında kaydırarak yemek artıklarının çıkmasını sağlayın.
Sigara Kullanımının Hastalıkla İlişkisi Nedir ?
Sigaranın diş eti hastalıklarındaki kemik kaybını arttırdığı bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Aynı şekilde sigara ağız hijyen seviyesini düşürerek mikrobiyal dental plağın birikimini kolaylaştırmaktadır. Diş eti tedavisi sonrasında da sigara için kişilerde iyileşmenin daha yavaş olduğu klinik olarak gözlenmiştir.
Ailesel Faktörler Dişeti Hastalığını Nasıl Etkilemektedir ?
Hastalığın bazı türlerinde hastalığın genetik geçişi olduğu bilinmektedir. Aynı şekilde birinci neden olmamakla birlikte bazı kişilerin bu hastalığa yakalanma riskinin genetik olarak daha yüksek olduğu düşünülmektedir.
Kaynak, Dentplus
